Aşı takvimine uyarak bebeğimizin sağlığını güvence altına almış oluruz. Aşılar, insanları hasta yapan birçok mikroplara karşı bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için yapılmıştır. Bebeğimizin ileriki yaşamında sağlıklı bir birey olması ve hastalıklara karşı vücudunun daha güçlü mekanizmalara sahip olması için bu aşıların belirli dozda ve önerilen zamanlarda yapılması gerekmektedir. Aşıların öneminden dolayı bir sağlık kuruluşunda aşı yaptırdığınızda aşı takvimine göre bir sonraki aşının randevusu verilmektedir.
Önerilen Aşı Takvimi
- Doğumdan hemen sonra Hepatit B aşısı yapılır.
- 1. Ay Hepatit B aşısı
- 2. Ay DBT, IPV ve HIB aşıları
- 3. Ay BCG aşısı
- 4. Ay DBT, IPV ve HIB aşıları
- 6. Ay DBT, IPV, HIB ve Hepatit B aşıları
- 12. Ay Kızamık, Kızamıkçık ce Kabakulak aşısı
- 14. Ay Hepatit A aşısı
- 15. Ay Suçiçeği aşısı
- 18. Ay DBT, IPV, HİB aşıları
- 20. Ay Hepatit A aşısı
- 4-6 yaş DBT, IPV, Kabakulak aşısı ve doktorun önerisiyle Suçiçeği aşısı
- Her yıl İnfluenza yani grip aşısı
Aşı Takvimine Yeni Eklenen Aşılar Nelerdir?
2005 yılına kadar aşı takviminde Hepatit B, Verem, Difteri, Tetanos, Boğmaca, Çocuk Felci ve Kızamık olmak üzere yedi çeşit aşı vardı. 2006 yılında Kabakulak, Kızamıkçık ve Hib aşıları eklenerek koruma sağlanan aşı sayısı ona yükseltildi. 2008 yılında Prömakok aşısı eklenerek aşı takviminin içerdiği aşı sayısı on bire yükseltildi.
Aşının Zamanında Yapılması Önemli Midir?
Her aşının kendi zamanında yapılması çok önemlidir. Bazı durumlarda aşı takvimineuyulmadığı taktirde zamanı geçmiş aşıyı yapmaya gerek yoktur. Hangi aşının zamanı geldiyse o aşıyı yapmak gerekir. Bu yüzden çocuğun sağlıklı bir birey olarak yetişmesi için hiçbir aşının kaçırılmaması gerekmektedir. Çünkü kaçırılan aşının telafisi yoktur.
Kimler Aşı Yaptırmalıdır?
- Her doğan bebek doğduğu andan itibaren aşı takvimine uygun olarak aşılanmalıdır.
- Doğurganlık çağındaki kadınlarda tetanos aşısı yaptırmalıdır.
- Yetişkin riskli grupta bulunan bireylerde Difteri, Tetanos, Hepatit B ve Grip aşısı yaptırmalıdırlar.
- Farklı ülkelere ziyarete gidecek kişilerde o ülkenin hastalık potansiyeline göre aşı yaptırmalıdır.
Aşı Takviminde Bulunan Aşı Çeşitleri
- Verem (Tüberkülöz) aşısı: BCG aşısı denen bu verem aşısı Dünya Sağlık Örgütü’nün deneyimler sonucu önermesiyle iki doz şeklinde uygulanır. Birinci doz 3. Ayda uygulanırken ikinci doz 4-6 yaşları arasında uygulanır. Verem aşıları uygulanmadan önce büyük ölümlere yol açan bir hastalık iken aşı uygulamaları sonucu sıradan bir hastalığa dönmesine rağmen halen nadir de olsa görülüyor.
- Beşli karma aşı: Beş hastalığa birden geliştirilen beşli karma aşısı; Difteri, Boğmaca ve Tetanos’dan oluşan DBT aşısı, Çocuk Felci Aşısı (IPV) ve Menenjit Aşısından (HİB) oluşur. Bu karma aşı 2, 4, 6 ve 18. Aylarda uygulanmalıdır.
- Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak (MMR) aşısı: MMR aşısı iki dozda yapılmaktadır. Birincisi birinci senenin başında ikinci 5-6 yaşlarda uygulanır. Şayet 9. Ayda kızamık aşısı yapılmamışsa ilk doz 15. Ayda ve yine ikinci doz 5-6 yaşlarda uygulanır. Bebek bu hastalıklardan birini geçirdiyse bu üçlü kombine aşının uygulamasına engel değildir.
- Suçiçeği aşısı: 15. Ayda daha önce suçiçeği geçirmemiş bebeklere tek doz olarak uygulanır. İsteğe bağlı olarak suçiçeği aşısı aşı 5-6 yaşlarda tekrarlanabilir. Suçiçeği bulaşıcı bir hastalık olup içi sıvı dolu döküntüler şeklinde kendisini gösterir. Solunum yoluyla ve döküntülere temas yoluyla kişiden kişiye geçebilir. Kreşte, anaokulunda veya toplu ulaşım araçlarında kolaylıkla geçebilir. Bu hastalık için uygulanan suçiçeği aşısı vücutta oluşturduğu antikorlar vasıtasıyla kişide bağışıklık sağlar.
- Hepatit A aşısı: Karaciğerin iltihaplanmasıyla oluşan ve bulaşıcı bir hastalık olan Hepatit A virüsünün sebep olduğu bir hastalıktır. Hepatit A hastalığından korunmanın en etkin yolu Hepatit A aşısı olmaktır. Daha önce Hepatit A hastalığı geçirmiş kişiler bu hastalığa karşı bağışıklık kazanmışlardır. Geçirmeyenlere 14. ve 20. Aylarda iki doz şeklinde uygulanır.
- Hepatit B aşısı: Toplam üç dozda uygulanan Hepatit B aşısının ilki doğumdan hemen sonra uygulanır. İkinci doz bir ayıkken ve en son doz altıncı ayda uygulanmaktadır. Hepatit B halk arasında “Sarılık” ismiyle bilinen karaciğerin iltihaplanması ile meydana gelen ve Hepatit B virüsünün sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Hepatit B hastalığından korunma yöntemi sadece Hepatit B aşısı olmaktır. Hastalığı daha önce geçirmiş ve iyileşmiş, Hepatit B aşısı olmuş kişilerde Hepatit B hastalığına karşı antikorlar bulunur. Fakat bu antikorlar doğumla bebeğe geçmediği için her doğan bebek bu aşıdan olmalıdır.
- Rota virüs aşısı: Bu aşı, aşı takviminde olmayıp doktorun tavsiyesiyle yapılan bir aşıdır. Doktor uygun gördüğü taktirde ilk doz ilk üç ay içerisinde verildikten sonra en az bir iki ay arayla ikinci ve üçüncü doz uygulanır. Tüm ishallerin en büyük nedeni rota virüstür. Özellikle 6 ay ile 24 ay arasındaki bebeklerde sık görülür. Bu nedenle doktor tavsiyesi ile uygulanmasında fayda vardır. Birçok doktor Rota virüs aşısının aşı takvimine girmesi konusunda fikir belirtiyorlar.
- Pnömokok aşısı (Zatürre aşısı): Son yıllarda kullanılmaya başlanan zatürre aşısı 2, 4 ve 6. Aylarda seri üç doz ve 14. Ayda ise tek doz olarak önerilmektedir. İlk defa bu aşıdan yapılacak 2-10 yaş arası çocuklarda tek doz uygulanmaktadır. Zatürre aşısı sadece zatürreye karşı değil, menenjit, sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi pek çok hastalığa karşıda etkilidir. Zatürre aşısının yan etkisi de olabilir. En sık yan etkisi ateşin yükselmesi ve huzursuzluktur.